ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE
SPOŁECZNO-EMOCJONALNE
mgr Barbara Budendorf – nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej, socjoterapeuta
Jak należy rozumieć pojęcie –umiejętności społeczne i emocjonalne? Na czym polega proces rozwijania tych kompetencji u małych dzieci i dlaczego jest to takie ważne? Otóż istotą i gwarantem zdrowia psychicznego są m.in. świadomość i adekwatna ocena własnych uczuć, emocji, zainteresowań, wartości, mocnych stron oraz budowanie poczucia własnej wartości. Harmonijny rozwój dziecka to nie tylko wzrost kompetencji poznawczych i rozwój fizyczny. Równie ważne dla prawidłowego i satysfakcjonującego funkcjonowania człowieka jest dobre samopoczucie, które w dobrej mierze zależy od tego, jak układają się nasze relacje z innymi. Na tej podstawie można stwierdzić, że umiejętności społeczne i emocjonalne to kapitał, który pozwala dziecku:
- rozpoznawać swoje emocje i nimi zarządzać,
- wyznaczać i osiągać pozytywne cele,
- okazywać troskę i zainteresowanie innym,
- udzielać pomocy i prosić o pomoc,
- budować i rozwijać pozytywne relacje z innymi,
- nawiązywać przyjaźnie,
- konstruktywnie i z szacunkiem dla drugiej osoby rozwiązywać konflikty i problemy,
- skutecznie radzić sobie w trudnych sytuacjach.
Kompetencje emocjonalno-społeczne możemy definiować jako umiejętności komunikacyjne -rozpoznawanie i kierowanie swoimi emocjami; budowanie dobrych relacji z innymi; ograniczanie destrukcyjnych czy agresywnych zachowań. Emocje dziecka różnią się od emocji osoby dorosłej. Duże znaczenie ma tutaj dojrzewający układ nerwowy. Dlatego też, grupa przedszkolna w której rozwija się dziecko, ma szanse prawidłowo się rozwijać. Aktywnie uczestniczy w życiu grupy, dostrzega jak wiele potrzeb może w grupie zaspokoić. Widzi, że dzięki niej może być popularny, uzyskuje jakąś pozycję.
Program wspomagania rozwoju emocjonalno-społecznego dzieci w wieku przedszkolnym ma wprowadzić je w szeroko rozumianą różnorodność i przygotować do życia w wielokulturowym świecie.
Jego głównym celem jest kształtowanie umiejętności społecznych (akceptowanie odmienności i otwartości na nią, współpraca w grupie) przy jednoczesnym poznawaniu siebie, swoich możliwości i ograniczeń, jako punktu wyjścia do poznania innych.
Cele ogólne :
- rozwój emocjonalno-społeczny
- rozwijanie umiejętności współpracy w grupie,
- rozbudzanie szacunku dla odmienności i różnorodności,
- rozbudzanie empatii,
- kształtowanie kompetencji wielokulturowych,
- doskonalenie percepcji słuchowo-wzrokowo-ruchowej,
- rozwijanie kompetencji językowych
- doskonalenie koncentracji uwagi
Cele szczegółowe:
- dostrzeganie i akceptowanie podobieństw i różnic dotyczących wyglądu, zainteresowań, rodziny, sposobów wyrażania uczuć,
- budowanie pozytywnego obrazu siebie,
- dokonywanie autoprezentacji i samooceny,
- podejmowanie współpracy w grupie,
- prezentowanie wytworów będących efektem pracy grupowej,
- akceptowanie poglądów, gustów i odmienności fizycznej innych,
- dostrzeganie potrzeb innych,
- poszukiwanie alternatywnych sposobów komunikacji,
- odnoszenie się z szacunkiem i zrozumieniem do słabszych, starszych i niepełnosprawnych,
- reagowanie z empatią i zrozumieniem na potrzeby innych,
- dzielenie się z innymi własnymi doświadczeniami i przeżyciami,
- realizowanie powierzonych zadań dla osiągnięcia wspólnego celu,
- czerpanie radości ze wspólnej zabawy bez względu na osiągnięty wynik,
- dokonywanie analizy i syntezy zdobytych informacji,
- wykorzystywanie w praktyce zdobytej wiedzy,
- podejmowanie prób rozwiązywania sytuacji trudnych,
- dostrzeganie różnorodności w baśniach, legendach i muzyce,
- odzwierciedlanie swych przeżyć i uczuć poprzez różne formy artystycznego wyrazu,
- kształtowanie umiejętności autoprezentacji,
- kształtowanie pozytywnych odczuć w kontaktach z drugim człowiekiem.